Przeziębienie

 

Przeziębienie, zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc są kolejnymi przystankami na trasie infekcji dróg oddechowych. O ile zapalenie oskrzeli jest poprzedzone przeziębieniem, o tyle zapalenie płuc może pojawić się znienacka, bez poprzedzającej infekcji kataralnej.

Przeziębienie

Przeziębienie, czyli zapalenie błony śluzowej nosa, zatok oraz gardła, jest bardzo często spotykane zarówno wśród dzieci, jak i wśród osób dorosłych. Charakteryzuje się występowaniem wodnistej wydzieliny z nosa z uczuciem blokady nosa, bólem gardła, kaszlem, pogorszeniem samopoczucia i osłabieniem. Nierzadko im występuje też zapalenie spojówek.

Objawy mogą utrzymywać się nawet do 2 tygodni, również w infekcji wirusowej.

Leczenie polega na uzyskaniu poprawy samopoczucia poprzez minimalizowanie objawów.

Zapalenie oskrzeli

Zapalenie oskrzeli w większości przypadków jest wywołane przez wirusy, jako przejście infekcji z górnych partii dróg oddechowych. Choroba zazwyczaj rozpoczyna się katarem, początkowo wodnistym, następnie zielonkawym lub białawym, który ponownie staje się śluzowy i samoistnie ustępuje. Chorobie towarzyszy kaszel, na początku suchy i męczący, następnie produktywny. Małe dzieci nie potrafią odksztuszać wydzieliny, więc może być ona widoczna w wymiocinach (np. występujących po kaszlu). Dolegliwością zgłaszaną przez starsze dzieci jest ból za mostkiem podczas kaszlu lub głębokiego wdechu.

Zapalenie oskrzeli jest chorobą samoograniczającą, ustępującą po 10-14 dniach, bez pozostawiania powikłań. Leczenie polega na ograniczaniu dolegliwości poprzez stosowanie leków przeciwzapalnych i zmniejszających kaszel, prawidłowe nawodnienie oraz unikanie dymu tytoniowego.

Zapalenie płuc

Zapalenie płuc jest to stan zapalny obejmujący pęcherzyki płucne odpowiedzialne za wymianę tlenu na dwutlenek węgla. W trakcie zapalenia płuc proces ten jest utrudniony, co klinicznie objawia się dusznością, szczególnie przy zajęciu przez zapalenie znacznej części płuca. U dzieci między 4. miesiącem a 4. rokiem życia głównym czynnikiem sprawczym są wirusy, u dzieci starszych przeważają infekcje wywołane przez bakterie atypowe. Największą zapadalność obserwuje się u dzieci poniżej 5. roku życia. Głównymi objawami są kaszel oraz występowanie cech duszności takich jak: przyspieszone oddychanie (dzieci poniżej 2. miesiąca życia: >60 oddechów na minutę; pomiędzy 2. a 12. miesiącem życia: >50; powyżej roku: >40), wciąganie przestrzeni międzyżebrowych podczas wdechu. Rodzice zwracają uwagę, że ich dziecko sapie lub głośno oddycha. Gorączka występuje często, jakkolwiek w infekcjach wirusowych lub atypowych temperatura osiąga niższe wartości lub jest prawidłowa. U starszych dzieci może pojawić się ból głowy, ból w klatce piersiowej, ból brzucha, biegunka, ból gardła. Zapaleniu płuc nierzadko towarzyszy zapalenie ucha środkowego.

U dzieci przedszkolnych wystąpienie świszczącego oddechu sugeruje zapalenie wirusowe, natomiast gorączka powyżej 38,5 stopnia, liczba oddechów powyżej 50 na minutę i wciąganie międzyżebrzy wskazują na infekcję bakteryjną. Dziecko z powyższymi objawami powinno być zbadane przez lekarza, który na podstawie zjawisk osłuchowych nad płucami postawi diagnozę. Konieczność hospitalizacji zależy od stopnia zaawansowania zaburzeń oddechowych, ocenionych między innymi na podstawie badania pulsoksymetrem. Polega ono na założeniu na palec lub rękę dziecka czujnika, który ocenia wysycenie hemoglobiny tlenem. W przypadku zaburzonej wymiany gazowej w płucach wartości są niższe od 90-92%.

W razie wątpliwości konieczne może być wykonanie zdjęcia rentgenowskiego płuc.

Leczenie najczęściej opiera się na antybiotykoterapii oraz lekach wspomagających:

 

Artykuł Lek. Aleksandra Stańska-Perka, pediatra

zamieściła Anna Stopczyk